จิต เจตสิก คืออะไร

จิตเจตสิก หรือ แนวทางจิตวิทยาทางนวัตกรรม (Positive Psychology) เป็นสาขาของจิตวิทยาที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาและการเสริมสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี โดยในอดีต จิตวิทยามักเน้นการศึกษาเกี่ยวกับปัญหาและความผิดปกติของจิตใจ ในขณะที่ จิตเจตสิกเน้นการศึกษาเกี่ยวกับความสุข ความมั่นคงและคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด

แนวคิดสำคัญในจิตเจตสิก包括:

  1. การให้ความสำคัญกับอารมณ์บวก: การศึกษาในสาขานี้ส่วนใหญ่ต้องการเน้นในการเสริมสร้างความสุขและความพึงพอใจในชีวิต โดยการใส่ใจในประสบการณ์เชิงบวกและการอารมณ์ที่ดี อารมณ์บวกจะส่งผลให้เกิดความสุขและความพึงพอใจในชีวิตมากขึ้น

  2. การเติบโตและพัฒนา: จิตเจตสิกเน้นการพัฒนาตนเองให้เติบโตและเป็นพลังสำหรับทุกคน การเสริมสร้างทักษะในด้านต่างๆ เช่น การสนับสนุนความเข้มแข็งทางจิตใจ (resilience) การเปิดกว้างความคิดเรื่องที่เข้าใจ (open-mindedness) และการพึ่งพาตนเอง (self-reliance)

  3. การสร้างความหมั่นสำนึก: การสร้างความตั้งใจในการใช้ชีวิตให้เต็มที่ โดยการเลือกที่จะมีสติและสัมผัสประสบการณ์ในชีวิตทุกๆ วันอย่างตั้งใจ ทำให้เกิดความรู้สึกของปราศจากความรู้สึก (mindfulness) ที่ช่วยลบเอาความรู้สึกขี้เหนียวหรือตรึงเครียดออกไป

  4. การสร้างความพอใจในชีวิตที่ตัวเองเลือก: จิตเจตสิกอยู่ในความเชื่อว่าความพึงพอใจในชีวิตขึ้นอยู่กับการที่เราเลือกที่จะไม่เปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่น และการหนุนให้กับความรู้สึกเป็นเชิงบวกหรือความรู้สึกที่ดีต่อเนื่องๆ

จิตเจตสิกยังมีแนวทางปฏิบัติต่อไปนี้เพื่อเสริมสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี:

  • การปฏิบัติธรรมทางวิจารณญาณ (mindfulness meditation): การปฏิบัติธรรมเพื่อให้มีสติชัดเจนและเสริมสร้างความสงบในใจ

  • การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้คนรอบข้าง: หาสมาธิคู่คิดว่ามีค่าและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้คนรอบข้างเพื่อเสริมสร้างความสุขในชีวิต

  • การฟังค่านิยมและคุณค่าในชีวิตตนเอง: การค้นหาค่านิยมและคุณค่าในชีวิตของตนเองและการปฏิบัติตามค่านิยมและคุณค่าเหล่านั้น เช่นการให้ความช่วยเหลือผู้อื่นหรือการเอาใจใส่ความทุกข์ใจของผู้อื่น

แนวคิดต่างๆ ของจิตเจตสิกได้รับความสนใจและการยอมรับจากกลุ่มนักจิตวิทยาและสังคมวิทยาตลอดจน บุคคลทั่วไปที่ต้องการความสุขและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น